Posts tonen met het label zelfvoorzienend. Alle posts tonen
Posts tonen met het label zelfvoorzienend. Alle posts tonen

maandag 29 september 2014

Zelf suikervrije peren-appelstroop, diksap, schenkstroop of snoepjes maken.

Ingrediënten en benodigdheden vetgedrukt.

Stap 1: raap en pluk appels en peren. Voor stroop is valfruit heel erg geschikt, de slechte plekjes snijdt je er gewoon uit en zo wordt weer minder verspild.
Gratis plukplekken vind je op de wildplukwijzer.
Zorg dat het fruit rijp is (eventueel even laten staan op een koele plek).

 Wij hebben ondervonden dat het makkelijker is de peren in stukken te snijden. Zo komt het sap er makkelijker uit en de pan brand niet aan.
De peren gaan altijd onderin de pan.
Altijd meer peren dan appels gebruiken (minimaal 60%).
 De appels kunnen wel gewoon heel erin.
Weeg je pan van te voren, zodat je weet hoeveel kilo fruit je hebt.
Op elke kilo fruit voeg je 100 ml water toe.
Omdat we een hele grote weckketel vol hadden, duurde het koken wel even.
Tussendoor duw ik alles een paar keer aan met een pureestamper.
Het is voldoende gekookt en gestoomd als de bovenste appels kapot gaan als je er op drukt.

Ondertussen zet je klaar:
- een vergiet op een emmer of grote pan;
- doeken, dit kunnen kaasdoeken, theedoeken of luiers zijn (ik vind de oogjesluiers het fijnst). Als het maar schoon is;
- schone flesjes en potjes met twist of deksels (hele jaar bewaard);
- een extra emmer of grote pan, om het sap even in te bewaren.

 Leg een doek in het vergiet en vul het met het gare fruit. Met de pureestamper pers je het eerste sap eruit.
Vervolgens neem je alle punten van de doek bij elkaar, daarna de zijkanten van het doek ertussen, wring het doek in elkaar. Zorg dat alle stof in de wrong zit. Als je dit niet goed doet, komt de pulp eruit tijdens het persen.

Je kunt nu in theorie sap uit het doek gaan wringen. In praktijk is het loeiheet en draait de doek in het vergiet rond.
Ik pak daarom het doek vast met links (eventueel met ovenhandschoen) en hanteer de pureestamper rechts. Persen maar.
Vervolgens leg ik iets stevigs bovenop het pakketje (moet in het vergiet passen), zet de pan voor het aanrecht en ga er even op staan.
Na een paar pakketjes ga ik over naar het hulpmiddel "sterke echtgenoot", dan zijn mijn armen er wel een beetje klaar mee.

 De doek gaat in een emmer met gaatjes erin, die weer in een andere emmer hangt. Dat leen ik van de bierbrouwspullen van MrPenny.
Je kunt hier ook iets anders voor gebruiken.
Alle doeken gaan in deze emmer. Je laat dit 8-10 uur staan uitlekken, vervolgens kun je er nog meer sap uit persen.
 We hebben dit stukje gister eigenlijk bijna helemaal overgeslagen, MrPenny dacht dat er echt niet veel meer uit de doeken geperst kon worden.
(Misschien heeft het tussendoor pureren geholpen, dat deed ik eerst niet)

Het geperste sap doe je in een grote pan.
Hou er rekening mee dat je meer ruimte nodig hebt omdat het nog gaat koken, borrelen en schuimen. Ik doe daarom het sap uit de emmer en pan in de weckketel die ik dan inmiddels schoon heb gemaakt.
Omdat het handig is om te weten hoe ver je al bent met inkoken, "meet" ik met een bakspaan aan het begin, hoe hoog het sap staat. Hier dus drie gaatjes hoog.

Dan volgt het inkoken, in het begin hoef je niet zo heel vaak te roeren, op het eind moet je er echt bij blijven.
Af en toe schep je met een lepel een beetje uit de pan, dit laat je helemaal afkoelen om te bekijken, hoe dik de siroop of stroop al is.


Voor diksap: 
Zo lang laten inkoken tot het de dikte en stroperigheid heeft van gekocht diksap. Ik heb het iets dunner gelaten, mijn stroop was erg zoet. Tussendoor ook proeven dus.

Voor schenkstroop:
Weer wat langer laten inkoken. Erg lekker om er kaneel bij te doen.

Voor stroop:
Nog langer laten inkoken maar pas op, laat je het te lang inkoken dan krijg je per ongeluk:

Snoepjes:
Te lang laten inkoken (oeps). Geeft niks, gewoon brokjes van snijden, het wordt hier heerlijk gevonden.
Als je nette snoepjes wilt, kun je stroop op een bakvel uitsmeren en in de oven drogen met de deur open (Google "fruitleer maken").

Mijn schenkstroop was te dun geworden bleek na het afkoelen, dat geeft ook niks, dan gooi je alles gewoon weer terug in een pan en laat je het verder inkoken.
De stroop van gister moet ook nog even terug misschien. Daar denk ik nog even over. Het is ook erg zoet (zoete peertjes denk ik) dus misschien is een wat dunnere dosis op de boterham nog niet zo slecht.

Oh ja, de flessen en potjes vullen: zorg dat ze brandschoon zijn en goed heet als je ze gaat vullen. Ik pak ze met een tang uit heet water (ze zijn dan al in de vaatwasser geweest) en vul ze dan.
Vullen en de potjes op z'n kop 24 uur wegzetten. Voor de stroop is dat minder belangrijk.

En dan hier het resultaat van 3 volle boodschappentassen vol appels en peren:
- appelmoes (babypotjes voor gespaard);
- 3,5 flesjes diksap;
- 5 potjes stroop (en een kleintje om mee te nemen);
- 4 flesjes schenkstroop met kaneel (al wat weggegeven);
- en dan nog een bakje vol snoepjes.

Er ligt nog een leuk geruit lapje klaar om cirkeltjes van te knippen, die vastgezet kunnen worden om de dop. Met een etiketje erop een leuk cadeautje!

MrPenny wilde gister ook nog zelf appelcider gaan maken maar dat gaat net iets anders en is dus voor een volgende keer.

zondag 23 maart 2014

Koffiedrab drogen en bewaren voor de tuin

Update:
De koffiedrab droger blijkt in praktijk niet goed te werken als plek om drab te drogen. Voor het bewaren en als hulpje om een pantykous vol te gieten is ie wel bruikbaar ;-).
Dat heb ik nou altijd,  vol creatieve ideeën maar de uitvoering wil nog wel eens anders uitpakken ;-).
Er kwamen vragen waarom ik zou willen drogen en de drab niet meteen in de tuin gooide. Nou, dat komt omdat ik geen koffie lust. MrPenny produceert alleen s weekends drab voor mij. Het is dus een handig voorraadje.

In mijn vorige blog had ik het over plantenkragen waar ik nog koffiedrab langs zou strooien om planten te beschermen tegen slakken, gravende katten en ander ongedierte. (Ik vind katten heel lief en leuk hoor maar wat ze allemaal in mijn tuin al gesloopt hebben...).
Koffiedrab is meteen ook goede mest voor de tuin.

Heel waardevol dus om te bewaren en her te gebruiken. Handig om een voorraadje van te hebben.
Het drogen en bewaren van koffiedrab wil echter nog wel eens problemen geven, zoals schimmel, samenklonteren etc.
Ook wilde ik iets kleins hebben om op het aanrecht of in de vensterbank neer te kunnen zetten. Daarnaast wilde ik iets maken met gerecyclede materialen. De laatste wens was een goede inhoudsmaat, zodat er 's weekends, als MrPenny thuis is, meerdere filterzakken zouden passen.
Na enige prakkedenken ontstond:

De Moneypenny koffiedrapdroger
klik op de foto's om te vergroten
Neem:
- een leeg drankkarton,
- een tweede drankkarton of gewoon karton,
- een fruitnetje (nog aan een kant gesloten),
- een oude panty of een pantykousje en
- twee elastiekjes.

Knip de bovenkant van het drankkarton af en maak met een mes horizontale snedes in het pak. Maak steeds twee snedes boven elkaar. Pas als je alle snedes hebt gemaakt, knip of snij je de ruimte tussen de twee sneden open zodat er gleuven ontstaan. (Zo blijft het pak steviger en is het snijden makkelijker).
Maak een stuk karton dat precies in de bodem van het drankkarton past en stop deze in de panty.

 Steek je hand in de panty en houd je vingertoppen op de hoeken van het karton dat je hebt gemaakt voor de bodem.
 Duw de panty met het karton erin naar de bodem van het pak.
Sla de panty over de rand van het pak.
De panty trekt nu nog in het midden van het pak samen.
Om de panty verder te openen:
Maak van een ander drankkarton of een stuk karton een rechthoek die precies in het drankkarton past.

Stop de rechthoek in het pak (je kunt er ook twee maken).
De opening is nu groter geworden.
 Hang het fruitnetje in het pak, sla het over de rand en zet dat vast met elastiekjes.
De koffiedrab die droog genoeg is, valt nu vanzelf door "de zeef" van het fruitnetje naar beneden in de panty.
Door de gaten in het pak blijft er voldoende luchtcirculatie waardoor schimmel wordt voorkomen. Door de panty lekt het echter niet. Aldus mijn theorie.
Je moet het niet te hard gaan "aankloppen", dan valt het te snel naar beneden en blijft de drab in de panty niet luchtig genoeg.

Als de panty vol is, kun je er een knoopje in maken, touwtje eraan en ophangen in een droge ruimte.
Wanneer het een tijd duurt voor je het gaat gebruiken, zou ik het nog ergens anders in luchtdicht bewaren. Ik denk dat dat beter is, zo blijft de geur etc. aan de koffiedrab hangen en juist daaraan heeft ongedierte ook een hekel, het is niet alleen de structuur.

Koffiedrab die ik vorig jaar met veel pijn, moeite en gedoe heb gedroogd stond nog in de trapkast. Ik heb het er met een trechter in gegoten toen het echt goed droog was. Toch is het samengeklonterd het komt er niet of nauwelijks meer uit.
Toch is het fijn om een smal strookje koffiedrab te kunnen strooien dus ik bedacht daarvoor het volgende:

Je kunt de bovenkant van een plastic fles af snijden en vervolgens de bovenkant van de panty erdoorheen halen en omslaan. Zo kun je makkelijker strooien/gieten door een kleiner gat. Denk alleen dat mijn gaatje dan weer iets te klein is, de ervaring zal het leren.
Als je een draaidop neemt, kun je zo alles ook weer afsluiten. De panty zit dan tussen de fles en de draaidop.

Van: Cut out + keep.net
Dat laatste heb ik niet zelf bedacht hoor, die tip heb ik eens op internet gezien. Je kunt zo namelijk ook zakken rijst e.d. makkelijk afsluiten.
Hier hebben ze het gedaan met de bovenkant van een potje multi-vitaminen, werkt ook al.

dinsdag 18 maart 2014

Landelijke Genoegdag 2014 - Goed en gezellig

De landelijke genoegdag is altijd een fijne dag, een dag waar je gelijkgestemden kunt ontmoeten en (her)inspiratie op kunt doen. Een feest voor mij. Helaas kan ik maar om het jaar gaan, omdat mijn schoonmoeder altijd haar verjaardag op dezelfde dag viert.
Dit jaar werd het in Oss gehouden en reisden vele consuminderaars gratis met de trein naar Oss. Zoals altijd werd de Genoegdag namelijk gehouden op de dag dat je vrij kunt reizen met het boekenweek geschenk.
Een van de leuke dingen op de Genoegdag is de ontspannen sfeer, waar de organisatie voor zorgt, zonder dat het houtje touwtje wordt.

v.l.n.r. 2 dames van de redactie van de boeken in de
Genoegreeks, Heleen van der Sanden (met , Annemiek van
Deursen, Thomas Volman en Martin van der Gaag.
Aan het begin van het programma werden er enkele eerste uitgaves feestelijk overhandigd aan de auteurs.
Heleen van der Sanden, uitgever van het tijdschrift Genoeg, ontving het eerste exemplaar van alweer de 100e editie van Genoeg.

Annemiek van Deursen, bekend van haar tuinrubriek in Genoeg, haar Mijmeringen en oprichtster van het consuminderhuis in Landgraaf, ontving het eerste exemplaar van haar nieuwe boek "De eerlijke moestuin".

Martin van der Gaag en Thomas Volman, ook bekend van hun rubriek "over de datum" in Genoeg, ontvingen het eerste exemplaar van hun boek "de luxe van Genoeg".



Annemiek van Deursen, de eerlijke moestuin
Workshop "De eerlijke moestuin".
Met haar openheid, kennis, menslievendheid en humor weet Annemiek van Deursen altijd de aandacht van het publiek vast te houden.
Annemiek vertelde over haar nieuwe boek en de totstandkoming hiervan. Het is een praktisch boek waarin bij elke maand van het jaar tips en aanwijzingen zijn te vinden over wat er die maand moet gebeuren in de (moes)tuin. Ook is er veel aandacht voor hergebruik en onderhoud van materialen. Daarnaast bevat het boek veel smakelijke recepten. Volgens een recensie zowel geschikt voor de beginnende als de gevorderde tuinier.
Ook vertelde Annemiek van Deursen over het consuminderhuis. We zagen een foto van "het winkeltje", hier vanuit worden mensen die echt niets meer hebben voorzien van eerste levensbehoeften. Ze vertelde dat het acht weken duurt voor een bijstandsuitkering wordt uitgekeerd, de wachtlijst voor de voedselbank is 12 weken. In de tussentijd is er geen instantie of geld om deze mensen te helpen, behalve als je in Landgraaf of omgeving woont.
Ook vertelde Annemiek over de groep mensen, die op zaterdag wordt voorzien van noodzakelijke etenswaren. "De uitgemergelden", noemen ze deze groep in het consuminderhuis.
Het bleek om hoofdzakelijk alleenstaande mannen te gaan, die vaak al weken niet meer (goed) gegeten hebben. De moeders met kinderen, die komen wel maar de alleenstaande mannen komen vaak laat of niet aankloppen. Beschamend en schokkend, dat dit in Nederland bestaat.


De luxe van Genoeg, horizonleven
Workshop "De luxe van genoeg".
Deze workshop werd verzorgd door de schrijvers van het gelijknamige boek.Volgens een recensie van Marieke Henselmans een boek waarin verschillende theorieën en boeken over het onderwerp consuminderen samengevoegd worden tot een geheel en voor het eerst duidelijke verbanden worden gelegd.
Echter brengt dit boek ook een nieuwe term:  horizonleven. Een theorie die er van uitgaat dat wij als mens steeds een beetje hoger op de ladder willen en daar zelfs mee doorgaan als we twijfelachtig eigenlijk wat staan te bibberen op een hoge sport van die ladder.
Vraag is wie we daar een plezier mee doen.  Een van de auteurs nam de beslissing wat lager op de ladder te klimmen. Dat gaf nog niet voldoening en hij koos later zelfs een compleet andere ladder.
Volgens de schrijvers en onderzoek zou werk moeten voldoen aan vijf voorwaarden om er gelukkig van te worden, zoals "verdien je er genoeg geld mee", "heb je autonomie", "geeft het aanzien".
"Mooie theorie, niet de praktijk", vond een bezoeker achteraf. Ik denk dat de schrijvers bedoeld hebben dat je ook hierin niet moet streven naar perfectie maar naar het meest acceptabel en aangenaam niveau.

Edit/ rectificatie
Om zeker te zijn dat ik niemands woorden verkeerd zou citeren, samenvatten of links zou gebruiken zonder toestemming, heb ik de rechthebbenden berichtjes gestuurd over dit artikel.
Martin van der Gaag stuurde deze reactie:

Dank voor je mooie beschrijving. Maar, in "De luxe van genoeg" (www.deluxevangeneog.blogspot.nl) vertelt geïnterviewde Willem van der Til, die ook op het podium aanwezig was bij de boekpresentatie, toch echt iets anders over de door hem bedachte term 'horizonleven'. Die gaat niet zozeer over het feit dat we alsmaar hogerop willen, maar dat we aangespoord worden vooral voor onze toekomst te leven en te vergeten dat ons leven vandáág plaatsvindt. Plannen maken voor de toekomst is belangrijk, maar het leven van vandaag ook. Dat laatste wordt makkelijk overschaduwd door de wensen die reclame en carrière-ideeën bij je oproepen. En als je dat niet merkt, heb je kans dat je aan het 'horizonleven' bent

De lunch die volgde was zoals gewoonlijk goed verzorgd en lekker.

In het middagprogramma kon er uit verschillende workshops gekozen worden. Heel lastig, vond ik. Uiteindelijk koos ik voor:

Brainstorm workshop "Gelukkig met genoeg".
Workshop "Gelukkig met genoeg"
Deze workshop werd verzord door Nynke Valk. Ik zag toevallig dat ze op haar eigen blog erover heeft geschreven klik.
Eerst vertelde Nynke over haar model van eenvoud. Een cirkel met in het midden de principes van eenvoud, daarbuiten principes van versnippering (zie link).
Daarna volgde een brainstorm "wat maakt jouw leven ingewikkeld?". Hier kozen wij een top vijf uit, daarna een top drie. Mijn top drie: 1. perfectie, 2. balanceren (tussen verschillende verantwoordelijkheden), 3. willen is niet kunnen.
In kleine groepjes werd dit kort onderling besproken en vervolgens samen. Mooi, dat samen delen, ik vond dat er wel waardevolle opmerkingen werden gemaakt.
De workshop eindigde met visualisatie. Ik stelde me voor hoe mijn leven zou zijn als al die obstakels uit de weg zouden zijn, hoe ik me dan zou voelen, wat ik dan zou doen. De essentie voor mij: ik had keuzes gemaakt. Blijven hangen in een situatie of niet, dingen accepteren of niet is voor mij ook een keuze.
Later op de middag sprak ik Nynke Valk toevallig nog en ze vertelde me iets meer over haar boeddhistische achtergrond. We hadden het over gedachten en situaties die wolken zijn, ze zijn niet vast, ze veranderen en je hebt wel eens verschillend uitzicht ;-). Ik vatte het als volgt samen: mensen zouden graag een schip zijn dat voor anker ligt, zodat niets veranderd maar een schip is nou eenmaal gebouwd om te varen.


Try-out "Stop met klagen", Low impact man.
Ik heb vaak niet zoveel met de humor van onze zuiderburen, vaak vind ik het gortdroog en flauw. Steven Vromman, beter bekend als de Low impact man is daar een uitzondering op.
Hoewel enige Belgische droogte aanwezig was, bleef de aanmaak van speeksel hoog door het vele lachen.
Aan het begin van de voorstelling schetste Steven Vromman een situatie waarin alle stroom uitgevallen was. Hoe reken je dan je boodschappen af, hoe kom je door de schuifdeuren, chaos op de weg, hoe kom je binnen in je huis met elektrische poort en wat als je eenmaal binnen bent? (Met de pepermolen met ledverlichting je kinderen naar het toilet begeleiden, bijvoorbeeld).
De show ging ook over helden, mensen over de hele wereld die kleine en grote dingen hebben gedaan die een grote impact op de wereld (om hen heen) hebben gehad.
Ook verder in de voorstelling, vonden mensen voldoende inspiratie met een leuke dosis eco-humor om zelf aan de slag te gaan. Thuis of daarbuiten.
Afsluiting van de dag, l Heleen van der Sanden, r Low impact
man Steven Vromman.
Om voorbereid te zijn op eventuele stroomuitval, presenteerde de Low impact man zijn teksten niet op een beamer maar op een papieren versie. De teksten bleken aan het eind van de voorstelling de tekst te zijn van het refrein van een lied, dat door iedereen mee gezongen kon worden.
Hierna werd de dag afgesloten door Heleen van der Sanden.

Toen ik mijn jas ging halen in de garderobe werd nog daar gezongen: "Wòòòrd activist, bevrijd jezelf, zoek bondgenoten, deel alles en doe het met liefdèè...". Gewoon goed en gezellig dus, zoals ik al zei ;-).

Later stond ik met een knorrende maag (ik heb zondag een vastdag gehad, alleen gelunched en een appel als avondeten om rond de 500 cal. uit te komen) op een perron. Geïnspireerd door de Low Impact Man zei ik tegen mezelf: "ik ben een persoon, die geen lege calorieën nodig heeft". En het lukte om de geuren uit de lege-calorieën-Kiosk te weerstaan. Nu de cola nog.


Ik vertrok thuis met het boekenweekgeschenk en het boek over het vastendieet, om te lezen in de trein. Op de terugweg had ik een kleine bibliotheek in mijn rugzak. Mijn vier nieuwe aanwinsten:
- De eenvoudige moestuin van Annemiek van Deursen, gesigneerd, letterlijk met opdracht (haha). Ik had Annemiek in de trein gesproken, ze had me gevraagd welk boek ik had gekocht voor het boekenweekgeschenk. Nu heeft ze in mijn boek geschreven: "Gewoon veel groenten telen en eten en 't figuurtje volgt." Hihihi.
- Besparen maar van Marieke Henselmans, dit boek kregen we als cadeautje bij het vertrek. Marieke Henselmans zag ik voor het eerst "in het echt".
s'Middag zag ik het boek uitgedeeld worden aan mensen die eerder vertrokken. Even later zag ik dat Marieke Henselmans aanstalten maakte om te vertrekken. Ik heb twee keer de stoute schoenen aangetrokken en nu heb ik een gesigneerd exemplaar. Die ga ik, net als de eenvoudige moestuin, doorgeven aan mijn kinderen. Het consuminderen is mij weer doorgegeven door mijn opa, oma en moeder, ik wil het ook weer doorgeven.
- Exit supermama van Denise Hulst en Sjoukje van de Kolk, wat lief dat ze dat speciaal voor mij hebben geschreven ;-).
- Gare Du Nord van Philips Freriks, die stond in een hoekje in de trein. Het moest wel bookcrossing zijn en inderdaad. Leuk, ik heb nog nooit een bookcrossing boek gevonden. Op mijn bureau ligt nu een flinke stapel leesvoer maar ik hoop dat ik het boek binnenkort weer vrij kan laten voor de volgende lezer.



















Met excuses voor de slechte kwaliteit van de foto's.

Moneypenny

maandag 16 september 2013

Dingen die wij zelf kunnen (maken)

Wij vinden het leuk en nuttig om dingen zelf te maken. Onze droom is deels zelfvoorzienend op een boerderijtje wonen. Dat boerderijtje blijft waarschijnlijk een droom maar we hebben al wel het een en ander geleerd en geprobeerd als het gaat om zelf maken, zelf doen of "op eigen erf" hebben (woehahaha, dat kleine tuintje van ons).

We zijn er wel achter inmiddels dat het heel leuk is om dingen zelf te maken, het geeft veel voldoening en plezier maar het is wel veel werk soms. Een volledig zelfvoorzienend leven schatten we dus inmiddels niet meer zo romantisch in ;-).
Zo kon MrPenny na zijn eerste bierbrouwsessie pas ergens midden in de nacht naar bed. Hij dacht even een avondje bezig te zijn. De laatste brouwsessie is inmiddels al erg lang geleden, Mr moet er nog steeds weer eens tijd voor maken.
Laatst maakten we een opsomming van dingen die we zelf kunnen maken en hebben, we zijn toch al een eindje op weg.


Administratie bijhouden
Daar hebben we geen boekhouder of budgetcoach bij nodig. Ik maak gebruik van AFAS Personal, een papieren kasboek, wij hebben een budget en ik maak (meestal) een maandafrekening.

Appelmoes
Een keer per jaar oogsten we appels uit eigen tuin en rapen we appels langs een wandelpad. Thuisgekomen maken we opgespaarde potten schoon en slaan we aan het schillen en snijden. 's Avonds hebben we dan een maandenlange voorraad appelmoes. 

Belastingpapieren invullen
Dat doen we ook zelf. Misschien scheelt het dat ik de MEAO gedaan heb en al vroeg zelf mijn T-biljet invulde. Bij vragen bel ik de belastingdienst of mijn schoonzus, de accountant is.

Bier
Hobby van MrPenny. Hij brouwt geen pils maar speciaal bieren. Met zelf brouwen ben je iets voordeliger uit ook nog. Ik vind het altijd heel gezellig als MrPenny aan het brouwen is. Je huis ruikt nog wel een paar dagen naar een brouwerij maar dat is ook wel gezellig.
Bier brouwen mag gewoon thuis overigens. Destilleren van alcoholische brouwsels mag in Nederland niet zonder vergunning. 

Brood, worstenbroodjes, pizza, gebak, koekjes, rotivellen, tortillavellen
Brood en zondagochtend broodjes bakken we wekelijks, worstenbroodjes zo eens per maand, ik ben de laatste tijd van de pizza's en met verjaardagen of als we bezoek krijgen bak ik wel eens taart(en). Roti(vellen) en tortillavellen maak ik ook af en toe zelf.
We hebben sinds vorig jaar een tuinoventje dat gestookt wordt op hout. Moeten we binnenkort nog eens lekker wat in bakken voor het te koud wordt buiten.

Compost
Veel keuk- en tuinafval beland in ons compostvat. De compost gaat uiteraard op ons eigen (moes)tuintje

Cosmetica
Ik heb twee workshops gevolgd en kan nu zelf crème, zalf, lipbalsem, douchegel en shampoo maken. Alles op plantaardige basis zonder conserveringsmiddelen.
Ik schreef hier laatst een blogje over.

Decoratie
Vooral leuk om van natuurlijke materialen wat te maken, of iets op te knappen. Komt er helaas minder van als ik zou willen.

Elektriciteit
Hoeven wij niet voor te fietsen gelukkig (hoewel?) maar dat maken onze zonnepanelen.

Eten (zonder pakjes en zakjes)
Ik kook het liefst zonder pakjes en zakjes, alleen voor nasi/bami gebruiken we een prefab zakje kruiden. Zo heel af en toe koop ik wel iets uit nieuwsgierigheid maar meestal valt het tegen.

Fruit
We hebben in onze tuin: appels, peer, pruim, kers, druif, aardbei, zwarte bes, rode bes en vlierbes. Alleen "doet" niet alles het even goed.

Groenten en kruiden
Uit eigen tuin. Deze hobby ging dit jaar helaas niet zo goed. Volgend jaar beter dan maar.

Jam en suikervrij fruitbeleg
Jam/ fruitbeleg maak ik suikervrij met Marmello. Ook hiervoor spaar ik het hele jaar potjes, liefst kleintjes.

Kaarten
Ik stuur eigenlijk bijna geen kaarten, ik vind ze soms zo nietszeggend en vind dan, dat je beter kunt bellen naar iemand om interesse of medeleven te tonen. Toch maak ik soms wel eens zelf kaarten, van allerlei restjes, als ik wel een kaart nodig heb. Omdat m'n fröbel spullen overal en nergens liggen komt het daar nu weinig van helaas.

Kleding(reparaties)
Ik ben op naailes geweest maar het meeste heb ik geleerd door gewoon te doen. Handige vaardigheid als je getrouwd bent met Sjaak Winkelhaak.

Knutselen
Nog nooit een knutselsetje gekocht, ik gebruik restjes, afval, wc rollen etc. Ik maak met sponsjes figuurtjes die Minipenny op kan plakken, vindt ze geweldig.

Mandjes vlechten
Dit kan ik sinds kort, ik heb het een beetje geleerd uit een boek. Ik wilde dit al heel lang leren. Ooit, eens, ga ik nog naar die cursus die ik 2 verjaardagen geleden kreeg.

Meel
Maalt Mr zelf op de molen. Daar bakken we weer van alles van.

Mest
Krijgen we van ons konijn. Omdat het geen vleeseter is, kan het zo af en toe eens wat bij het compostvat of zo op de moestuin. Ook maak ik mest van brandnetelgier.

Mostert
Maakt MrPenny zelf nadat ik hier een pakketje voor had gegeven. Je hebt alleen mostertzaadjes en azijn nodig, het is echt heel simpel.

Papier
Na een keertje oefenen in een museum in Denemarken, ging ik thuis aan het papier scheppen. Aan pulp van oude kranten voegde ik wat kleurstof toe, van het paarse papier heb ik nog een hele tijd enveloppen en kaarten gemaakt en cadeautjes ingepakt.

Pasta
Ook van eigen meel. ( Waarom doe ik dit al zo lang niet meer?) Ik heb er een pastamolen voor maar je kunt ook vooruit met een deegroller en een mes.

Schoonheidsbehandeling
Ook al weer lang geleden. Ik deed de inspiratie op tijdens een vakantie in Mexico, waar ik bij een schoonheidsspecialiste een behandeling liet doen. Het "stoomapparaat" was stuk en dus gebruikte ze een warme natte handdoek om mijn poriën open te krijgen.
Ik kreeg daar eerst een maskertje met iets donker klei-achtigs en daarna met honing. Het klei maskertje koop ik wel maar de honing komt gewoon uit de keuken. Je krijgt er een heel zacht huidje van.

Schrijven
Oh ja, dat doe ik ook nog! Nog veel in te leren maar het begin is er.

Sieraden
Maak, vermaak en repareer ik ook wel eens zelf.

Thee
Van munt en citroenmelisse uit de tuin. Voor de winter droog ik wat bosjes.

Water
Water krijgen we gratis uit onze regenton, samen met het compostvat tweedehands gekocht.

Wecken
Ik heb een paar "echte" weckpotten maar ik gebruik ook allerlei andere potten hiervoor. De weckketel komt van Marktplaats en wordt ook gebruikt bij het bierbrouwen.


Wat we graag nog zouden willen leren of willen gaan doen:
- zelf kaas maken, zowel harde als zachte kaas
- kippen houden
- beter leren (moes)tuinieren (maar al doende leert men)
- glas fusen om sieraden te maken (ga ik komende maand doen)
- kruiden remedies maken (en een aantal kruidenplanten in de tuin)

Als we ooit het boerderijtje krijgen zou ik ook wel een paar geiten willen, voor de melk en kaas.
Oh ja, en breien en haken wil ik wel leren, als ik er nog ooit het geduld voor krijg.

En jij, wat kan of maak jij zelf?

(17-9) Nog vergeten, ik maak ook zelf:

Schoonmaakmiddelen
Ik maak in een sprayfles water met azijn en een beetje geurolie. 
Ook maak ik sinds kort Sunsoda, volgens recept van Annemiek van Deursen van Consuminderhuis Parkstad. Te gebruiken als allesreiniger en wasmiddel.

Toiletspray
Ook in een sprayflesje, klein beetje azijn en wat druppels lavendelolie. Ik gebruik dit ook om tussendoor de WC even een kleine beurt te geven, daarom zit er azijn in.

Schoonmaken doe ik gelukkig ook weer zelf (tijdens mijn zwangerschap had ik hier een hulp voor, omdat ik dat zelf niet meer kon).

Neusdruppels
Makkelijk en geldbesparend. Glazen flesje en pipetje goed uitkoken en in een glas met gekookt water een theelepeltje zout oplossen. 

Babyvoeding
Mag ik binnenkort weer mee aan de slag. Zucht, ook dit kind wordt veel te snel groot.

Sokken en maillots stoppen
Ik zag net dat ik vanavond weer aan de slag mag, Minipenny heeft een gat in d'r mailloit.

Applicaties
Om kindershirtjes e.d. mee op te leuken. Ik ga straks een leuk plaatje zoeken voor de gymtas van Minipenny. Het is een reclamerugzakje maar ik ga er iets leuks overheen maken. Ik hoop een leuke kleurplaat van Mickey en Minnie Mouse te vinden.
Hier vind je terug hoe ik ze maak.